Лично

„Посебното родителство може да биде прекрасно искуство“

Маја Стојчевски, coach за родители на деца со предизвик

Везилка Магазин

Но веројатно нема така да мислите на почеток. Прво се чини дека тоа е најужасната работа која може да ви се случи.

Кога родителот е соочен со фактот дека детето има физички и ментален предизвик, првите емоции обично се страв, очај, беспомошност, одрекување, па дури и вина.

Зошто е тоа така?

Во нашиот случај не ни беше директно кажано дека Јоана е дете со физички и ментални предизвици. Тоа беше повеќе како претпоставка од докторите неколку дена по нејзиното раѓање. Рекоа дека не е сосема јасно, не можат со сигурност да кажат, но нешто им изгледа сомнително. И веројатно би било најпаметно да ја однесеме на преглед кај специјалист по еден месец.

 

 

Но штом го рекоа тоа знаев длабоко во себе дека нешто не е како што треба. И се сеќавам дека чувството беше како некој да ме удрил по стомак. И во исто време телото почна да ми се тресе и собата почна да се врти околу мене, како што полека доаѓав до сознанието: дете со посебни потреби.

Секој родител би го раскажал овој прв момент на сознание со горе долу истите описи.

Но зошто? Зошто ни е првичната реакција таква? Што е толку страшно во врска со тој факт? Зошто така реагираме? Има ли некоја посебна причина зошто ова ни се чини како ултимативна трагедија?

Можам да се сетам на неколку причини зошто генералното мислење е: Да се има посебно дете е ужасно и застрашувачки.

 

 

Прво, имаме уверувања и програми кои ги носиме од детството. Како деца, ги набљудувавме возрасните и нивните реакции и коментари на луѓе, ситуации, случувања и на тој начин потсвесно сме формирале дефиниции за она „што е нормално?„

Кога јас бев дете, присвоив програм дека да се има било каков хендикеп е „Не дај Боже„.

Едноставно преку набљудување на возрасните, како тие коментираа за некој кој живее со хендикеп или има дете со попреченост, добив порака дека тоа е нешто многу лошо. Дека „Не дај Боже„  ваков тип на „трагедии„ да се случуваат. Тие коментари беа полни со сожалување кон лицето со попреченост и нивната блиска фамилија. И имаше претпоставки како „Се разбира дека нивното дете не може да оди во нормално училиште. Како би можело? Ех, кутрите тие…„

Или, „Тие не можат (пополни тука било што), бидејќи нивната ќерка не може….(да оди, или стои или зборува -сеедно).

Генерално добив идеја дека да имаш здраво дете е нормално, а да живееш со попреченост не е нормално.

Денеска знам дека она што се смета за „нормално„ е многу дискутабилно.

 

 

Второ, имаме чувство дека ние контролираме се што се случува во нашите животи. Затоа најголемиот дел од нас развиваат ригидни уверувања, надевајќи се дека тоа ќе ни помогне да живееме по предвидени линии и граници кои ги креираме во нашите животи. Секогаш кога ќе ни се случи нешто над кое немаме контрола, го гледаме како трагедија. На тоа гледаме како личен неуспех и недостаток од способност да се контролираат нештата.

Тоа особено се случува кога живееме несвесно и реагираме по навика.

Се разбира, животот има начини да ни покаже дека  не само што не можеме да контролираме  се, туку и дека не треба таму да ни е фокусот. Наместо тоа, треба да се фокусираме на флексибилност и способност за приспособување. Др. Брус Липтон (Dr. Bruce Lipton) вели „Ригидни ставови креираат предизвици„. Тоа значи дека флексибилност и способност на приспособување креира решенија.

 

 

Трето, се споредуваме себе си со другите. Гледаме во нашите роднини и пријатели кои имаат здрави деца и си мислиме „Па премногу ли е ова да се посака?„. Тука можеме повторно да зборуваме за она што е „нормално„. Нашите програми се тие кои ни кажуваат дека само здраво дете е нормално дете. Ако веруваме во тоа, природно чувствуваме неправда и немање фер шанса за среќа како сите останати.

Четврто, обземени сме од стравот дека нашето посебно дете ќе страда. Мислиме дека детето ќе гледа на својата ситуација преку наши очи. Значи ако сме ние тажни дека нашето дете е „посебно„, сигурни сме дека и тоа ќе биде на истиот начин тажно. Е па нема. Децата не се фокусирани на нивните ограничувања. Тие се среќни и љубопитни како и секое друго дете/бебе.

И долго време би можеле да си останат во таква состојба, но ако родителите се нервозни, тажни и чувствуваат грижа на совест постојано, со тек на време тоа ќе се рефлектира и на децата. Тие секогаш ја преземаат енергијата која ние ја емитуваме.

 

 

Петто, многу зависи во кој дел од светот живеете. Како вашата култура гледа на лицата со попреченост? Дали е државата вклучена во помагање и поддршка на семејства со посебни деца? Дали има безбедни тротоари и соодветен јавен транспорт  за лица со попреченост?

Дали хендикепот е табу и дали постојат јавни дебати за инклузија и за што може да се направи од јавен интерес што ќе ги создаде најдобрите можни услови за овие лица?

Ако немате позитивен одговор на овие прашања, тогаш и тоа ќе додаде кон вашите првични негативни емоции.

Ова се неколку причини за тоа зошто имаме негативни емоции поради фактот што искусуваме посебно родителство.

Да се живее со било каква попреченост не е ненормално. Во моментов околу 650 милиони луѓе во светот живеат со некаков хендикеп. Тоа ни кажува дека е време да се промени дефиницијата за „нормално дете; нормални маж/жена; нормално семејство„ и така натаму. Не само што треба да се промени, туку и да се употребува сосема друга етикета. На пример, изразот „различно„?

 

 

Не ни требаат етикети за да го опишеме родителството, затоа што секое родителство е вредно искуство.

Ако се споредуваме со родител на здраво дете и со тоа поврзуваме среќен и исполнет живот, треба да се прашаме дали е тоа соодветна споредба? Дали сме сигурни дека само ако имаме здраво дете можеме да бидеме среќни?

Дали сме сигурни дека сите родители кои имаат здрави деца живеат среќни исполнети животи, ослободени од предизвици? Сигурни ли сме дека се свесни и благодарни цело време? Дали да се има здраво дете е единствен услов за среќа? Не мислам така. Среќа и радост се состојби на умот и немаат многу врска со животни услови и ситуации.

Што ако ова е најдоброто нешто што ни се случило? Што ако поради ова искуство би читале повеќе, би разбирале повеќе, би биле посочувствителни и подобри личности и за себе и за светот?

Што ако ова искуство не натера да отидеме на неверојатни патувања, на кои претходно не би ни помислиле? Што ако и вие и детето служите за поголема цел и барајќи дијагноза експертите од струката ги прошируваат своите знаења, а тоа ќе им послужи на идните генерации?

 

 

Како можеме да не мислиме дека посебното родителство е прекрасно искуство, кога, барајќи најдобра нега, терапија, болница, испитувања… сме толку истуркани надвор комфор зоната, што нашиот раст и напредок се неизбежни?

Да не ни спомнувам за можноста да се почувствува безусловна љубов. Каков благослов е тоа… Дете кое ни е дадено да го сакаме без никакви очекувања, без разлика дали оди или дали зборува, или дали постигнува успеси во школо.

Да се биде посебен родител е прекрасно искуство. Затоа што е ваше. Не ви треба потврда и некој друг тоа да ви го каже. И не ви треба одобрување од  другите за да си го живеете животот најдобро што можете.

Ние можеме да ја промениме нашата перцепција за се што не мачи или не растажува. Можеме да работиме на нашите програми и мисли. На тој начин ќе разбереме дека наш е изборот дали ќе живееме среќни и исполнети животи.

 

Маја Стојчевски е coach за родители на деца со предизвик. Нејзина мисија е да им помогне на родителите да ги надминат негативните емоции и да постигнат целосно прифаќање и благосостојба за нив и своите деца. Посебното родителство може да биде прекрасно искуство кога ќе се ослободи родителот од сите предрасуди околу дефиницијата за што е нормално. Работи online сесии со родители од целиот свет. Таа е мајка на 6 годишната Јоана која има ментален и физички предизвик, и знае како може да му помогне на секој родител кој се чувствува тажно, несреќно, осудено и заглавено.
Пишува блог на нејзината web-страница https://mayastoychevski.com/. Постојано учествува во обуки од областа на coachingot. Живее во Нојс (Neuss), Германија.
Везилка Магазин