Сонце, папрат и кенгур

Сонце, Папрат и Кенгур: Моите Маори претци

Моите прабаба и дедо Нгатихауа и Агнес
Везилка Магазин

The English version can be found here.

 

Животите на моите прадедо и баба по мајка, Нгатихауа и Агнес Мареј, секако беа интересни. Двајца Маори од Северниот Остров, кои уште од рано во животите свои биле одделени само со еден валкан, правлив пат меѓу нивните домашни населби Вангапе и Пангуру. Ова е приказна за моите Попи и Нана Мареј.

 

Мојот прадедо како младо момче

 

Мојот прадедо Нгатихауа, кој во подоцнежните години се одзиваше на името Чарли, роден е во 1923 година во Вангапе, од Рив и Хера Маре (Мареј), како седмо дете од петнаесет. Се шпекулира дека вистинскиот број на деца би можел да биде многу повисок, бидејќи се знае дека три од браќата и сестрите починале во раното детство.

Самата линија Мареј се протега неколку генерации наназад до градот Мофат во Шкотска и нејзиниот предок Џон Алфред Бордејл Мареј. Тој се оженил во чистата линија Маори на Катарина (Кетрин) Те Кони. Тие се моите пра пра пра прабаби и дедовци. Нгатихауа бил именуван по локалното подплеме на областа, Нгати Хауа, и израснал со христијанската вера Ратана.

 

Мојот прадедо Нгатихауа

 

Мојата прабаба Агнес Ада Кендал има многу презимиња, во зависност од тоа кого ќе прашате. Таа исто така е запишана како Канара, Топија, па дури и нејзините две имиња се менуваат помеѓу Ада и Агнес. Се разбира, тука е и нејзиното мажено презиме Мареј. Но, ние ќе се држиме на она погоре, бидејќи таа е родена како ќерка на Вилијам и Ада Канара-Топија во 1927 година во Пангуру.

Таа е петто од девет деца. Нејзината татковска линија се состои од семејството Батлер, кои биле ирски католички мигранти. И исто како и мојот прадедо, нејзината мајчинска страна беше Маори, која потекнува од семејството Варетохунга, кои пак беа првите не-бели новозеланѓани што изградија своја католичка мисија. Ова ја објаснува многу цврстата католичка вера на мојата прабаба.

 

Мојата прабаба Агнес

 

Според мојата покојна мајка Елса, која направи многу семејни истражувања за оваа линија, моите прабаба и дедо се венчале на 4 април 1948 година во Манакау, мала населба во близина на Велингтон. Нивниот првороден син Стјуарт дошол на свет само неколку месеци подоцна, по што следеле уште 7 деца во 1950 -тите и 1960 -тите, вклучувајќи ја и трагичната приказна за чичко Томас, кој починал рано во детството во 1955 година. Постои приказна и за тетка Барбс, која била родена пред останатите, но тоа е приказна за друг пат.

 

Семејна семејна фотографија, 1950 -тите

 

Во годините што доаѓаат, следеле внуци и правнуци. Мајка ми се сеќава дека нејзините баба и дедо го имале Маори како прв јазик пред англискиот – така зборувале меѓу себе . Прадедо беше семејно ориентиран човек, кој сакаше да го вклучува целото свое семејство во сѐ што прави – вреден човек на фармите за овци и во бараката за молзење, каде што ја негуваше својата длабока љубов кон сите негови алати. Нана Мареј беше љубезна, но строга жена, и верувајте, никогаш не сакавте да бидете на нејзината спротивна страна, како што дознаа некои членови на семејството.

 

Мојот прадедо во неговиот лимен шлем со потпис

 

Трагедија ќе настане кога ќе го загубат својот најмлад син Чарлс, мојот омилен вујко од мајка ми во 1992 година, на само 30-годишна возраст. Мојата прабаба прерано почина на 67 години од дијабетес, во 1994 година. Уште два сина ќе бидат изгубени, во 1997 и 2005 година. Не знам како со тоа се справувал мојот прадедо, но мајка ми рече дека тагата го стигнала кога заминал чичко Џон во 2005 година.

 

Мојата прабаба Агнес со братучедот на мајка ми, Типу

 

И покрај тешките моменти што им ги фрли животот, моите прабаби и дедовци секогаш беа решени да го искористат максимумот од она што им беше дадено. Мојот прадедо дури и отпатувал во Мелбурн за венчавката на моите родители во 2001 година, каде што мало пивнување од македонската мастика го натерало сиромашкиот да се преврти по скалите што воделе до главната маса.

Имав чест да го сретнам неколку пати во домот за стари лица во кој престојуваше во Нов Зеланд, но не можам да кажам дека имав исто среќа и со мојата прабаба…

 

Сестра ми и јас ги посетивме нашите прадедовци, гробишта Манакау

 

Ако треба да се сумираат животите на Нгатихауа и Агнес Мареј, би рекол дека биле одлични. Тие постигнаа многу во своите 67 и 85 години со нас на Земјата и оставија зад себе длабоко наследство во ценетиот клан Мареј од далечниот Северен Нов Зеланд.

Подоцна ќе дознаеме повеќе за тоа како изгледале нивните деца и животите на другите потомци, но за сега – засекогаш љубов кон вас, Попи и Нана Мареј…

Везилка Магазин